Kinderen leren heel veel op school. Bijvoorbeeld rekenen, taal en topografie. Om goed te leren moeten ze zich kunnen focussen en concentreren, maar waar leren ze dat eigenlijk? Mindfulness helpt ze om aandacht, concentratie en geduld te ontwikkelen. Ze leren hun hoofd vol gedachten tot rust te brengen en om gevoelens te herkennen en begrijpen.

Mindfulness voor kinderen


Mindfulness: is dat niet zweverig?

Over mindfulness en meditatie wordt nogal eens gezegd dat het raar en zweverig is. Mensen denken vaak aan kale monniken in oranje gewaden. Of aan hippies die ‘zichzelf willen vinden’ ergens in een exotisch oord. Of aan wierook en veganistisch eten. Mindfulness kán ook zweverig zijn, maar het hoeft niet. Iedereen beleeft het op zijn of haar eigen manier. Het is maar net hoe zweverig je het zelf maakt.

Meditatie

Een belangrijk onderdeel van mindfulness is meditatie. Meditatie op zich is eigenlijk helemaal niet zweverig. Het is een moment waarbij je je concentreert op jezelf zonder mee te gaan met gedachten die telkens opkomen. Gedachten over dingen die zijn gebeurd, over dingen die misschien gaan gebeuren en heel vaak over dingen die uiteindelijk nooit gaan gebeuren. Meditatie zet je als het ware weer even met beide benen op de grond, want zeg nou zelf, jezelf steeds mee laten slepen door je gedachten, dát is pas zweverig.

Mindfulness

Meditatie = het trainen van aandacht

Tijdens de meditaties leren kinderen om aandacht te hebben. Aandacht voor wat zich in binnen in hen afspeelt: de gedachten die in hun hoofd opkomen, emoties die ze opmerken, en wat ze voelen in hun lichaam. Het gaat er niet om dat kinderen moeten ontspannen. Wanneer ze onrustig zijn is dat ook helemaal oke. In plaats van de onrust weg te nemen, leren ze om op te merken wat deze onrust met ze doet. Wat ze dan voelen in hun lijf. Hoe vertrouwder ze raken met de onrust in hun lijf, hoe beter ze die leren herkennen. Zo kunnen ze in hun dagelijks leven eerder opmerken wanneer de onrust zich gedurende de dag opbouwd en hier weer controle over krijgen.


Geleide meditaties en stiltemeditaties

Kindermeditatie is er in twee soorten: geleide meditaties en stiltemeditaties. Tijdens de geleide meditaties luisteren we naar speciale verhalen. De lessen die we kinderen willen leren worden overgebracht door verhalen met metaforen die inspelen op hun verbeeldingskracht. Allerlei thema’s komen aan bod, bijvoorbeeld dankbaarheid, veiligheid, liefde, zelfvertrouwen en positiviteit. Stiltemeditaties maken gebruik van stilte. We staan even stil bij onszelf en gaan even stilzitten als een kikker. Bij Calm Kids maken we bij de stiltemeditaties gebruik van Muse, een neurofeedback meditatiespel. Neurofeedback geeft kinderen inzicht in hun spanningsniveau en het spel motiveert hen om steeds beter te leren ontspannen. Meer informatie over Muse is te vinden op de pagina over game therapie.

Kinderyoga


Kinderyoga

Natuurlijk zitten we niet de hele tijd stil te mediteren. Een ander belangrijk onderdeel van mindfulness is kinderyoga. Spelenderwijs werken we met kinderen aan hun zelfbewustzijn en oefenen we – vaak zonder dat ze het doorhebben – op een rustige, bewuste ademhaling. Doordat kinderen steeds beter worden in de oefeningen groeit ook hun zelfvertrouwen.


Mindfulness in behandeling

Kenmerkend voor mindfulness is dat we niet direct ingaan op de oorzaken van problemen. Kinderen hoeven dus niet te praten over onprettige gebeurtenissen. Ze hoeven er zelfs helemaal niet aan te denken. Eerst werken we aan het vergroten van veerkracht, draagkracht en het vermogen om te gaan met stress en emoties. Het kan een eerste stap zijn in behandeling om bepaalde klachten te verminderen. Vervolgens kunnen we dieper ingaan op specifieke problemen met een van de andere behandelvormen die we bieden bij Calm Kids.

Stilzitten als een Kikker


Stilzitten als een kikker – Eline Snel

Bij Calm Kids werken we volgens de mindfulness methode ‘Aandacht werkt’ van Eline Snel, bekend van Stilzitten als een kikker. Dit is de meest gebruikte en wetenschappelijk onderzochte mindfulness training voor kinderen en jongeren. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. De training is gebaseerd op het originele Mindfulness-Based Stress-Reduction (MBSR) programma van Jon Kabat-Zinn, de grondlegger van mindfulness.

Angela Anna Schuurmans is gecertificeerd Mindfulness Kindertrainer bij het opleidingsinstituut van Eline Snel.



Wetenschappelijk onderzoek naar mindfulness

De populariteit van mindfulness is de afgelopen tijd enorm toegenomen, en daarmee ook het wetenschappelijk onderzoek. Praktijkeigenaar Angela Anna Schuurmans is als gedragswetenschapper verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen waar ze onderzoek doet naar o.a. het effect van meditatie op stress.

De effectiviteit van mindfulness bij volwassenen is al keer op keer aangetoond. Ook bij kinderen worden positieve effecten gevonden op o.a. stress, angst en depressieve gevoelensaandacht en cognitie; en prosociaal gedrag. Daarnaast is mindfulness onderzocht en effectief bevonden bij kinderen met autisme en ADHD.

Wetenschappelijk onderzoek